Kolza tohumu: Bu bitki nedir, yetiştiriciliği, kullanımı

Kolza, yağ elde edilen bir bitkidir. Turpgiller familyasına aittir. Kolza bitkisi ile lahananın melezidir. Mavi-yeşil yaprakları vardır. Çiçek salkımında güçlü bir kokuya sahip 20 ila 40 parlak sarı çiçek bulunur. Çiçeklenme dönemi 30 gün kadar sürer. Meyveler daha sonra 7 ila 12 cm uzunluğunda bakla şeklinde oluşur. Her bitki 20-40 tohum içeren 30 ila 300 meyve üretir. Kolza tohumu aşçılıkta, tıpta, kozmetolojide kullanılır.

Kolza tohumu nasıl yetiştirilir

Bu bitkiyi yetiştirmek için iki yöntem kullanılır:

• Kışlık Kolza Ağustos sonunda tarlalara ekilir. Don başlangıcında, bitki 25 cm yüksekliğe kadar rozetler oluşturur ve üzerlerinde 8 yaprak bulunur. Bahar sıcaklıkları donma noktasının üzerinde olduğunda, Kolza hızlı bir şekilde büyür ve yeşil kütle kazanır. İlkbaharda diğer ürünler ekilmeden önce Kolza biçilir ve hayvanlara yem olarak verilir.
• İlkbahar Kolza tohumu erken ilkbaharda ekilir ve sonbaharda hasat edilir. Bu ürünlerin verimi daha yüksektir.

Kolza, bol güneş ışığına ihtiyaç duyduğu için açık alanlara ekilir. Nemi sevmesine rağmen, yeraltı sularına yakın alanlarda, bataklık alanlarda ve alçak alanlarda iyi yetişmez. Hafif asitli kara topraklar Kolza yetiştirmek için uygundur. En iyi tahıllar, baklagiller, patates bitkileri, yonca veya acı bakladan sonra ekilir. Turpgiller ve lahana bitkilerinin yetiştiği bir yerde Kolza yetiştirilmemesi tercih edilir.

Kolza ekiminden önce toprak yabani otlardan temizlenmeli, yeniden işlenmeli ve gevşetilmelidir. Ekimden iki hafta önce, tohumlar zararlılara ve hastalıklara karşı korumak için mantar ilaçları ve böcek ilaçları ile muamele edilir. Nisan sonunda 25-30 cm genişliğinde sıralar halinde ekilir ve 2-3 cm gömülür.

Kolza tohumunun ana düşmanı olan turpgiller piresi ile mücadeleyi kolaylaştırmak için bunu ilkbaharda erken yapmak önemlidir. Daha geç ekilirse, fidelerin yüzde 25'ine kadarını öldürebilir. Kolza -3 kadar düşük donlardan korkmaz. Bununla birlikte, çiçekler oluşurken havanın zaten sıcak olması gerekir.

Kolza tohumu besleme aşamaları:

• Kolza filizlenme ve rozet oluşumu döneminde otlanır. Yabancı otlar bu bitkinin büyümesini baskılayabilir.
• Sıra arası boşluk gevşetilmelidir.
• Ekimden önce toprağı fosfor, potasyum ve azotlu gübre ile gübreleyin. Ayrıca tomurcuk oluşumu döneminde azotlu gübre ekleyin. Ancak bu, yaprakların aşırı büyümesine neden olmamak ve meyvelerin olgunlaşmasını geciktirmemek için küçük dozlarda yapılır.
• Tohumlar oluştuğunda toprağa kükürtlü gübre uygulanır. Toprağın manganez, çinko ve bor açısından kontrol edilmesi de önemlidir.

Kolza Tohumunun Kullanım Alanları

Kolza tohumu aşağıdaki amaçlar için kullanılır:

• Çeşitli endüstrilerde kullanılmak üzere tohumlardan yağ üretimi: baskı, boya ve vernik, metalurji, tekstil ve gıda işleme.
• Kolza yağı bitkisel yağ yapımında kullanılır, ayrıca margarin, yemeklik yağ ve dondurmada da kullanılır.
• Yağ üretiminden sonra tohumlardan elde edilen küspe, çiftlik hayvanları için yem olarak eklenir.
• Kolza tohumu tahıl ürünlerinin verimini artırır.

Kolza yeşillikleri protein açısından çok yüksektir, bu nedenle bu bitki hayvan yeminde kullanılır. Yağında yüksek oranda E vitamini bulunur. Bu da onu insanlar için oldukça besleyici bir ürün haline getirir.